Strona korzysta z plików cookies w celu realizacji usług. Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do plików cookies klikając przycisk Ustawienia. Aby dowiedzieć się więcej zachęcamy do zapoznania się z Polityką Cookies oraz Polityką Prywatności.
Ustawienia

Szanujemy Twoją prywatność. Możesz zmienić ustawienia cookies lub zaakceptować je wszystkie. W dowolnym momencie możesz dokonać zmiany swoich ustawień.

Niezbędne pliki cookies służą do prawidłowego funkcjonowania strony internetowej i umożliwiają Ci komfortowe korzystanie z oferowanych przez nas usług.

Pliki cookies odpowiadają na podejmowane przez Ciebie działania w celu m.in. dostosowania Twoich ustawień preferencji prywatności, logowania czy wypełniania formularzy. Dzięki plikom cookies strona, z której korzystasz, może działać bez zakłóceń.

 

Zapoznaj się z POLITYKĄ PRYWATNOŚCI I PLIKÓW COOKIES.

Więcej

Tego typu pliki cookies umożliwiają stronie internetowej zapamiętanie wprowadzonych przez Ciebie ustawień oraz personalizację określonych funkcjonalności czy prezentowanych treści.

Dzięki tym plikom cookies możemy zapewnić Ci większy komfort korzystania z funkcjonalności naszej strony poprzez dopasowanie jej do Twoich indywidualnych preferencji. Wyrażenie zgody na funkcjonalne i personalizacyjne pliki cookies gwarantuje dostępność większej ilości funkcji na stronie.

Więcej

Analityczne pliki cookies pomagają nam rozwijać się i dostosowywać do Twoich potrzeb.

Cookies analityczne pozwalają na uzyskanie informacji w zakresie wykorzystywania witryny internetowej, miejsca oraz częstotliwości, z jaką odwiedzane są nasze serwisy www. Dane pozwalają nam na ocenę naszych serwisów internetowych pod względem ich popularności wśród użytkowników. Zgromadzone informacje są przetwarzane w formie zanonimizowanej. Wyrażenie zgody na analityczne pliki cookies gwarantuje dostępność wszystkich funkcjonalności.

Więcej

Dzięki reklamowym plikom cookies prezentujemy Ci najciekawsze informacje i aktualności na stronach naszych partnerów.

Promocyjne pliki cookies służą do prezentowania Ci naszych komunikatów na podstawie analizy Twoich upodobań oraz Twoich zwyczajów dotyczących przeglądanej witryny internetowej. Treści promocyjne mogą pojawić się na stronach podmiotów trzecich lub firm będących naszymi partnerami oraz innych dostawców usług. Firmy te działają w charakterze pośredników prezentujących nasze treści w postaci wiadomości, ofert, komunikatów mediów społecznościowych.

Więcej

Historia gminy

Widok z lotu ptaka na Gminę Topólka

W końcu X wieku Kujawy znalazły się we wczesnopiastowskiej monarchii Mieszka i Bolesława Chrobrego.

Żyzność kujawskiego czarnoziemu, gęste osadnictwo, eksploatowanie licznych źródeł słonych (Słońsk, Kruszwica), hutnictwo żelaza, wykorzystujące złoża rudy darniowej (Otłoczyn, Sędzin, Adolfin) decydowały o bogactwie tych ziem. Na Kujawach krzyżowały się ważne szlaki handlowe, m.in. bursztynowy biegnący z Kalisza przez nadgoplańskie okolice do Pomorza i Prus i tzw. trakt ruski biegnący z Kijowa przez Płock, Włocławek, Kruszwicę do Północnej Wielkopolski i Pomorza Zachodniego. W XIII wieku ziemie chełmińska, a na początku XIV ziemię dobrzyńską zdobywa zakon krzyżacki i ciągłymi napadami pustoszy Kujawy. Przeciwstawia się temu, działaniami dyplomatycznymi i militarnymi, Władysław Łokietek (Płowce 1331r.). Jednak w 1332r. cały region został objęty okupacja krzyżacką. Kazimierz Wielki na mocy układu z Zakonem w 1343r. odzyskuje Kujawy i Ziemie Dobrzyńską. Następuje wyraźne ożywienie gospodarcze regionu. Płynie zboże i drewno Wisłą do Gdańska, płyną tranzytem pochodzące z południowej i wschodniej Europy wosk, skóra, wełna, bydło. Zapotrzebowanie krajów nadbałtyckich jest ogromne. Rozwija się osadnictwo wiejskie, które uzyskuje prawo czynszowe i prawne formy samorządu. jest to okres rozkwitu Kujaw. Brześc Kujawski, Włocławek, Inowrocław, Radziejów, Strzelno stanowią ważne ośrodki wymiany towarowej i rzemieślniczej, mieszkańcy uzyskują uprawnienia natury samorządowej. Wciąż jednak odżywają sprawy z Zakonem. W 1431r. zniszczyli wiele wsi i miast, m.in. Włocławek i Inowrocław. Dopiero Pokój Toruński (1466r.) zakończył okres burzliwych zmagań polsko- krzyżackich, których sceną były głównie Kujawy. Wówczas to ukształtowały się ostateczne granice historyczne Kujaw, wykształcił się tez podział administracyjny regionu. Powstały dwa województwa, brzesko-kujawskie i inowrocławskie. Łączy je wspólne Sejmik w Radziejowie.

Kujawy to historyczna dzielnica Polski, leżąca miedzy Mazowszem, Wielkopolską, Pomorzem i Ziemią Dobrzyńską, odcięta od niej rzeką Wisłą.

Widok z lotu ptaka na Gminę Topólka
Widok z lotu ptaka na rzekę Gminy Topólka

Nazwę „Kujawy” odnotowują źródła pisane już w 1136r. Wymienia ją Bulla Gnieźnieńska wydana przez Papieża Innocentego II. Oskar Kolberg pisze, że „Kujawa jest wiatr”, a w słowniczku wyrazów kujawskich tego autora znajdujemy hasło: „Wiatr-Kujawa, wiatr północny”. Z kolei w „Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego i innych Krajów Słowiańskich” czytamy: „Kujawa oznacza w mowie ludu polskiego pewna odmianę gleby… Skąd poszła nazwa całego obszaru nad Wisłą i Notecią, mającego przeważnie glebę oznaczoną ta nazwą”. A. Brückner w „Słowniku etymologicznym języka polskiego” podaje interpretację zwiazaną z wiatrem: „Kujawy, nazwa dzielnicy wielkopolskiej… od kuj, wichru (cerkiewny) kujati mruczeć; jest i chujawa, chaja o zawierusze”. Stanisław Respond w „Słowniku etymologicznym miast i gmin PRL” (1986) wiąże w jedna przytoczone interpretacje. Jego zdaniem Kuj, Kujati (od których pochodzi nazwa Kujaw) to nie tylko oznaczenie wichru, ale również odmiana terenu równinnego, wydmowego, narażonego na silne jego podmuchy. Należy zatem uznać,że etymologia nazwy Kujaw związana jest z elementami fizjografii terenu. Jaka zatem jest fizjografia? Kujawy położone są w środkowej strefie krojobrazowej wielkich dolin na obszarze lewobrzeżnej części nadwiślańskiej, na południe od przełomu Wisły pod Fordonem. Wzdłuż Wisły ciągną się kotliny: włocławska i toruńska. Ich szerokość waha się od 5 do 15km. Charakterystyczną cecha krajobrazu kotlin nadwiślańskich są tarasowe poziomy oraz pola piasków, które tworzą zespoły wydm. Pomiędzy kotlinami nadwiślańskimi, a doliną Noteci rozciąga się wysoczyzna Kujawska. W jej obrębie można wyróżnić częśc północną określoną jako Równinę Inowrocławską i część południową (na południe od linii Radziejów- Brześć Kujawski- Kowal która stanowi Pojezierze Kujawskie z głęboko wciętymi rynnami lodowcowymi i zaklęsłościami wypełnionymi jeziorami, z których największe to Gopło, Głuszyńskie, Chodeckie, Modzerowskie, Borzymowskie i Rakutowskie. Kujawy należą do regionów o najniższej lesistości. Lasy stanowią zaledwie 15% powierzchni. Sieć rzeczna jest również uboga. Duża jest natomiast ilośc cieków i rowów funkcjonujących okresowo. Na taki stan rzeczy składają się: wyjątkowo niska suma rocznych opadów nie przekraczających 500 mm oraz rzeźba geologiczna terenu, która sprzyja dużym stratom wody wskutek parowania. Na płaskich obszarch Wysoczyzny Kujawskiej gęstość stała sieci rzecznej występuje w granicach 0,2-0,4 km/km2. Charakterystyczna jest dysproporcja pomiędzy dużą arterią wodną, jaka jest Wisła, a ubogą siecią drobnych cieków, z których największym jest Zgłowiączka. Położenie Kujaw na pograniczu Niziny Wielkopolsko- Kujawskiej i Pojezierza Mazurskiego powoduje oddziaływanie mas powietrznych oceanicznych z zachodu i kontynentalnych ze wschodu. W okresie letnimi jesiennym przeważają wiatry o kierunku zachodnim natomiast zimą wschodnim i północno- wschodnim. Kujawy, to jeden z najciekawszych w kulturze narodowej regionów kraju, o którym napisano wiele cennych prac, w większości dotyczących zagadnień szczegółowych np. budownictwa, architektury sakralnej, garncarstwa, rzeźby.

Na podstawie monografii pt. „Sztuka ludowa Kujaw - przeszłość i teraźniejszość” wydanej pod redakcją p. Wandy Skulmowskiej opracował: Andrzej Grabowski

DO GÓRY
Włącz powiadomienia WebPush
Dziękujemy, teraz zawsze będziesz na bieżąco!
Przeglądasz tę stronę w trybie offline.
Przeglądasz tę stronę w trybie online.